Door Jan van Dijk

Mijn schaakavond ziet er eigenlijk al donker uit indien ik de zwarte stukken moet aanvoeren. Voor er ook maar een zet is gedaan voel ik al de witte agressie over me heen dwarrelen, waarvan ik weet dat dat onherroepelijk gaat gebeuren…

Daar komt nog bij, dat ik allergisch ben. Allergisch voor één bepaalde zet, vroeg of laat gespeeld: Lc4! Alsof m’n koning ogenblikkelijk in z’n kruis wordt getast!

Vergeef mij de uitdrukking, maar elke mannelijke lezer, die zich zijn jeugdjaren herinnert, weet hoezeer zoiets ingrijpt in het lichamelijk welzijn en in zijn tot dan toe vriendelijke inborst ten aanzien van zijn belager. En elke witspeler die Lc4! speelt weet er volgens mij wel de ballen van!

De agressie, de jacht…

In mijn geestesoog verschijnt dan een enorm notatiebiljet met daarop genoteerd: Lc4xf7†!!, en ik krijg met geen mogelijkheid die twee uitroeptekens eraf.

Maar is ..,e6 na Lc4! dan geen pasklare oplossing?

Ik weet het niet…

Ik zie slechts Pf3-g5xe6! enz. Als een onoverkomelijke witte manoeuvre waartegen geen kruid is gewassen. Schaken moet je per slot van rekening wel kunnen. Maar na Lc4! kan ik het niet meer. Dan blijft m’n lamp uit, tast ik slechts in het duister en verandert m’n brein in een dwaaltuin waaruit geen ontsnappen meer mogelijk is.

Op zo’n moment zou ik eigenlijk niet van schaken moeten houden. Want waar is men na Lc4!? immers op uit? Juist, de koning! En die heeft niet eens handen om zich te beschermen. Zolang die loper daar staat heet mijn blikveld nog slechts f7 en mijn fixatie “mat in drie”! En al roepen hele horden: “Schaken is maar spel”, na Lc4!! kan ik het slechts voor gezien houden en onwillekeurig gaan m’n handen naar de voor u nu bekende plek.

Mogelijkerwijs schudt u nu meewarig het hoofd of geeft u mij, gezien uw eigen jeugdherinneringen, groot gelijk. In het eerste geval begrijpt u er geen bal van, in het tweede geval begroet ik in u mijn mede-jeugdgenoot, wiens onschuld bijzonder tastbaar werd.

Echter nu ik mij zo bloot gegeven heb (vergiffenis voor het niet bedoelde overdrachtelijke in deze) zou het van slechte smaak getuigen indien ik u als eventuele lotgenoot in de steek zou laten. Want er bestaat ook nog zoiets als wraak!

Wraak tegen Lc4!! Ik ga u een uiterst nuttige raad geven. Een raad waarvoor u mij de rest van uw schaakloopbaan dankbaar zult zijn.

Ooit heeft u de witte stukken. En wie de bal kaatst, nietwaar…

Het wordt u duidelijk. Speel vroeg of laat de meedogenloze, gewetenloze zet die mij als zwartspeler al jaren de stuipen op het lijf jaagt. Doe als ik. Ga op diezelfde effectieve kruistocht.

Speel vroeg of laat Lc4!!