Over zelfdestructie, slechter of Slechter, en … nierproeven

Ronde 3 had 28 partijen. Verrassingen? Jawel.

Maar eerst even voorstellen: Na de zes nieuwe leden die voorzitter Frank van Zutphen bij ronde 2 introduceerde, kon ik nu drie aspirant-leden verwelkomen: John Berkens (komt van SG Overschie), Hans Brobbel (was 15 jaar geleden lid van SG Overschie) en Rogier Verkaik (pas verhuisd van 020 naar de kampioensstad en op zoek naar een passende schaakclub).

De verrassingen:

Cander Flanders won van Frank van Zutphen. Niet een hele grote verrassing, want pas op, die Cander kan beter combineren dan u en ik samen.

Ruurd Ouwehand wist onze clubkampioen Wim Westerveld een remise af te dwingen en Emil Verhoef kreeg een volle toren van zijn grote voorbeeld Steinitz’ Arie. Lees Emils relaas over deze partij elders.

Cor van As wist Henk de Kleijnen te overmeesteren.

Ik heb aan een tiental clubleden weer gevraagd hun gedachtespinsels aan de website te willen prijsgeven. Dus ook aan Cor. En dat kon hij niet weigeren.

Dat Leo Verhoeven tegen Peter Hurkmans moest aantreden is op zich al verrassend genoeg. Dat is het aantrekkelijke van onze interne competitie. Vind ik. Weer een meninkje, sorry. Maar als Leo na 2 ronden op 1 punt staat en Peter in ronde 2 stralend de ster was – ik hoorde in de wandelgangen dat hij thuis nog heerlijk heeft lopen nagloeien en opgeven over zijn overwinning op Bernhard – tja, dan mag je afkoelen tegen Leo. Nu weer toontje lager voor Peter dus.

Peter de Boer, net terug van de Spaanse hoogvlaktes en vol zonne-energie, won van Rogier Verkaik. Ik heb al langer de indruk dat déze Peter – we hebben er vele (prijsvraag: hoeveel Peters telt Erasmus?) – een te lage rating bezit. Voor Rogier zal het allemaal ook wel weer wennen zijn. Ik geef het je te doen, wennen aan al die nieuwe gezichten, de drukte, je visitekaartje willen afgeven. Ik zie uit naar nieuws over deze partij.

Niet de uitslag verraste me, maar Emils opmerkelijke diagnose van de partij Paul Wilhelm – Alek Dabrowski. Paul stond beregoed, maar het punt ging naar Alek. Mag ik zeggen dat dit wat zegt over beide combattanten?

Menselijk gedrag heeft vaak iets van zelfdestructie in zich. Gelukkig maar, anders zou het leven wel erg saai worden. Eens? Of toch wartaal? Ja, denk daar maar eens even over na. En niet te snel een meninkje klaar hebben. Ik haal hier een zekere Grunberg aan, van wie ik dagelijks een column krijg aangeboden. Een begenadigd schrijver, wars van voxpop. Bijna verplichte kost, want … opzichtig op de voorpagina. Van de krant dus. Zucht. Dat ding dus dat dagelijks om zes uur via mijn brievenbus op de deurmat ploft, weldra opgebeurd en gewoontegetrouw verslonden door deze zestiger. Nou, met Grunberg haal je geen zonnetje in huis. Zelfdestructie op je nuchtere maag, echt iets voor deze bekwame schrijver die ik soms heimelijk in gedachten als zwartgallig en gelijkhebberig heb weggezet. Om er vervolgens achter te komen dat hij af en toe (lees: vaak) wel een punt heeft. Zelfvernietiging dus.

Die hebben schakers ook, overpeinsde ik. Nee, u niet, maar ik wel dus. Waarom speelde ik dan 16. e4 tegen Leo de Jager? Ik kon het niet laten. De stelling brak lekker open, het werd een plaatje. Maar 20 … f5 met dreigend stukverlies had ik zien aankomen. Ik had daarna een onsterfelijke combinaties voor ogen, die mij naast de hevig verlangde roem, nu in ieder geval stukkenactiviteit zou opleveren. Even later kon ik mijn stukken in de wilgen hangen, een zelfdestructie-ervaring rijker en een illusie armer. Tja, ik speelde Colle tegen een Colle-expert, die deze varianten bijkans uitentreuren heeft gebezigd, wat ik me na 4 … g6 plots realiseerde. Colle-Zukertort (C-Z) kun je volgens Rudel met zwart prima tegenspelen met de “Sneaky Grünfeld” (Zuke ‘Em, The Colle-Zukertort Revolutionized, hoofdstuk 9, door David Rudel). Je komt dan met zwart bepaald niet slechter uit de opening, jezelf verkneukelend betreed je de Slechter-variant van de Slaaf. Leo, gefeliciteerd!

Leo de Jager

Jaap van Meerkerk – Leo de Jager: “De hele partij draaide om het doorzetten van e3-e4. Een paar zetten geleden heeft Jaap die zet uitgevoerd. Volgens mij iets te vroeg, want zwart staat nu wel erg prettig. Zo op het oog krijgt zwart minstens het loperpaar en minimaal één zwakke witte pion op e3 of d4. Het geplande Lf3 gaat in ieder geval niet, maar ook Te1 is geen pretje. Jaap gaat dan ook in de denktank en komt uiteindelijk met 20. f3 op de proppen.

Is het geniaal of wanhoop? Het is een behoorlijke kluwen met varianten, maar meer en meer kom ik tot de conclusie dat ik in alle varianten aan het langste eind trek en besluit de handschoen op te pakken. 20 … f5 21 d5

Andere mogelijkheden zijn:

a) 21 La3 Dxa3 22 Dxg5 fxe4 en zwart wint.

b) 21 Ld5 cxd5 22 Pxd5 Dxe3 23 Pxe3 Txe3 en de toren op c8 staat stevig gedekt.

c) 21 Pd5 Dd6 (21…cxd5 22 Lxd5 Lxd5 23 Dxe7 is waarschijnlijk iets waar Jaap eerder op hoopte) 22 Dxg5 fxe4

21 … Pf7 Slecht is 21…cxd5 22 Pxd5 en wit heeft groot voordeel, bv. Dd7 23 Dxg5 fxe4 24 Pf6 Lxf6 25 Dxf6

22 dxc6 Op 22 d6 komt simpel Dd7 of iets minder simpel Pxd6

22 … Lxc6 23 Pd5 Lxd5 24 Txc8 Op direct 24 Lxg7 komt …Txc1

24 … Txc8 25 Lxg7 En na automatisch terugslaan komt Dd4 en wit ontsnapt met een blauw oog.

25 … fxe4 26 Txd5 Kxg7 27 Dd4 Df6 en 0-1”

Paul Wilhelm

Paul Wilhelm tegen Alek Dabrowski. “Ik nam een foute strategische beslissing op zet 8 in een Benoni, Son of Sorrow en niet ten onrechte: ruilen in plaats van terug. Hiervoor was L f4 ook al niet zo jofel en minstens a-typisch te noemen. Kortom een slechte start voor mij van dit seizoen!”

Gerard Kastelein

Gerard schrijft over zijn partij met zwart tegen Lucian Mihailescu: “Een voorzichtige opbouw van Lucian en mij. Met aanvankelijk ruimtevoordeel voor mij (zwart). Sterk positioneel spelend nam wit het initiatief met een centrumaanval. Zwart counterde met een stukoffer, die de koning van zijn beveiliging beroofde. In die fase speelde Lucian in tijdnood niet op zijn sterkst. Ik won het stuk terug en wikkelde af naar een gewonnen pionneneindspel.”

Victor Hooftman

“Spelen tegen Pim Kleinjan. Vorig jaar had hij een goed resultaat gehaald in de voorrondes. Pim opent met een Damegambiet. En komt na afhankelijk minder uit de opening te komen (volgens de computer) door een paar onnauwkeurigheidjes mijnerzijds beter te staan. Pim opent (te) voorzichtig de aanval die maar niet door wil slaan. Ik kan terugkomen met een curieuze aanval van koning, paard en toren en ik win een pion. Met nog anderhalve minuut op de klok bied ik remise aan. Pim accepteert. Een leuke partij.”

Bram de Knegt

Bram de Knegt – Aad Jan Roos 1 – 0. “De uitslagen van vorige partijen tussen Aad Jan en mij, in de voorronde in het najaar van 2015 werd het remise en in het najaar 2016 werd het winst voor mij. Dat wist ik niet meer, zoals wel meer gegevens uit mijn geheugen zijn ondergesneeuwd. Dus met een open mind aan de slag om te proberen een punt te scoren. Met wit, dus ik bepaalde dat d4 de opening werd. Aad Jan maakte er een klassiek Geweigerd Damegambiet van, waarin hij op zet 5 .. b6 speelde. Het probleem(pje) van zwart in deze opening is de ontwikkeling van de loper op c8, want de pion op e6 staat in de weg. Met b6 wil zwart dat probleem oplossen, want dan kan de loper naar b7 of soms zelfs naar a6.

Ik wist nog (het geheugen onthoudt heel lang zaken uit je verre jeugd) dat na het antwoord 6. c4xd5, de zet b6 eigenlijk voor de bekende Jan is gespeeld, omdat e6xd5 de weg voor de loper op c8 opent. En dat als zwart Pf6xe5 speelt en de loper toch naar b7 gaat, een zet later ruilen op e5 de lijn van de loper weer afgesloten wordt door e6xd5. Zo geschiedde, nadat ik met Lb5 schaak, c6 had afgedwongen, en ik vond dat ik wel beter stond.

Echter, op de 12e zet speelde ik Pe2 in plaats van Pf3 en al gauw bleek, dat het paard daardoor veel te weinig invloed had. Aad Jan speelde 13 … f5 en ik voorzag een stormloop op mijn koning, waar ik weinig verdediging tegen in het geweer kon brengen. Als ik dat zou proberen word ik waarschijnlijk onder de voet gelopen.

Wat te doen? Mijn zware stukken waren wel beschikbaar en de c-lijn was voor mij een half open lijn. Ik speelde 16. Pe2-f4, daarmee zwart verleidend tot g7-g5 (de stormloop!). Wat Aad Jan vervolgens verraste was mijn zet: Pf4xd5. Ik offer een stuk. Aad Jan slaat terug met c6xd5 waarmee de half-open lijn een open lijn wordt en mijn toren dus van c1 naar c7 kan, de ongedekte loper op b7 aanvallend. Aad Jan besluit het stuk terug te geven, maar blijft dus een pion achter zonder compensatie.

Voor de geplande stormloop is geen tijd meer en de witte torens dringen de stelling binnen. Ik denk dat de loper behouden (Lb7-c8) iets meer kans op stand houden had geboden, maar ook dan hadden mijn zware stukken ingegrepen. Aad Jan bood nog wat weerstand, maar ik won nog een pion, twee torens op de zevende rij, torenruil, dame in de buurt en Aad Jan gaf de pijp aan Maarten (de herkomst van dit wonderlijk gezegde is niet bekend)

Twee uit drie! Volgende week een bondswedstrijd en daarna zal er wel weer een sterke tegenstander uit de bus komen en dan worden de nieren weer geproefd (‘In bijbeltaal worden de nieren, binnen in het lichaam gelegen, genoemd als zinnebeeld van het innigste van het gemoed.’)!”

Cor van As:

“Dank voor de uitnodiging, een verslag te schrijven van mijn partij tegen Henk de Kleijnen. Het is de eerste keer in mijn 60-jarige schaakcarrière, dat ik dit doe, en ik vind dat een goed inzicht geven in het partijverloop even moeilijk is als het schrijven van een Haiku. (Uit het onderstaande verslag kan je duidelijk zien dat ik nog nooit een Haiku geschreven heb.)

Na de opening: 1. d4 e6, 2. e3 f5, 3. c4 Pf6, 4. Pc3 Le7, 5. Ld3 0-0, 6. h3 d5, 7. Dc2 voelde ik mij helemaal thuis in de stelling, wat mijn creatieve proces versterkte. De zet dxc4 kan niet vanwege de zwakte van e6, plus de lange rokade voor mij, plus de dreiging van g4. Als verbetering voor mijn tegenstander, na f5 ware het misschien beter geweest lang te rokeren.

Gelukkig haalde ik niet rond elf uur een zeperd en kon ik na een plotseling inzicht de torens af te ruilen, mijns inziens naar een gewonnen eindspel afwikkelen, wat op het puntje van mijn stoel zittende lukte. Ik speelde deze avond op een niveau, wat mij heel veel spanning gaf, en begrijp nu wat grootmeesters meemaken, hoe emotioneel moeilijk het is om op je hoogste niveau te moeten spelen.”

Cander Flanders

“Ik moest het in de derde ronde met zwart opnemen tegen Frank van Zutphen. Dus dat zou zeker geen makkelijke avond worden. De partij begon met (ik zal het maar voor deze keer in het Nederlands noteren haha) : 1. c4 e5, 2. Pc3 f5, 3. g3 Pf6, 4. Lg2 c6, 5. d4 exd4, 6. Dxd4 Le7. Frank kwam al snel beter te staan. Ik moest veel voorbereiden om d5 te spelen zodat ik mijn stukken een beetje kon verlossen. Vooral mijn loper op c8. Die kon ik pas op de 22ste zet eruit halen. En toen dat gebeurde vond ik dat ik mijn problemen opgelost had en dat ik niet meer zo slecht stond. Ik vond dat het toen wel gelijk stond. En net een paar zetten na dameruil ging Frank in de fout en blunderde zijn loper weg. En na een paar zetten daarna gaf hij op. Toen ik thuis de partij weer naspeelde heb ik opgemerkt dat ik eigenlijk zijn loper direct na dameruil kon winnen door direct b5 te spelen.”

Henk Ochtman

“In de derde ronde speelde ik tegen Eric Hoogenes. Met de witte stukken koos ik voor een rustige opening: een dubbelfianchetto oftewel Lg2 en Lb2. Eric speelde nog rustiger en zodoende kreeg ik wat ruimtevoordeel. In plaats van mijn stelling te versterken offerde ik een pion en centrumpositie … Natuurlijk voor aanvalskansen, maar ik had een schaakje overzien in de berekeningen! Mijn stelling was veranderd in een ruïne. Na een kwaliteitsoffer om de schade te beperken leek remise het hoogst haalbare. De kwaliteit kreeg ik weer terug en een lastig toreneindspel kwam op het bord. Pionverlies was niet te vermijden. Een uitdaging om de route naar remise te vinden, maar uiteindelijk werd de vrede getekend.”

Een pareltje was ook nog de partij tussen Jan Smit en Zoltan Brindza. Smit offerde een stuk voor een heerlijke aanval en daar had veel meer ingezeten, ware het niet dat een tweede stukoffer toch net niet bleek te werken!

Bedankt weer, mannen van Erasmus, voor jullie inzendingen.

Kijk hier om alle uitslagen en de stand van de voorronde van de interne competitie bij Erasmus te bekijken.

Jaap van Meerkerk