Lessen van oude meesters, oom Jan en Wilhelm Conrad Röntgen?

“Niets is interessanter dan het duistere raadsel van een wonderbaarlijke zege.” Ik genoot van deze slotzin uit de column van Bert Wagendorp (Volkskrant, 26 mei 2018).

Berts verhaal ging over wielrennen. Over dé solo van Chris Froome, onlangs in de Giro, die voor altijd de geschiedenisboeken in zal gaan.

Waarschijnlijk is het één van de knapste staaltjes wielrennen ooit. Die tachtig kilometer beuken op de Finestre en de Jafferau, om zich daarna te belonen met het roze. Een wonderbaarlijke zege…

Ik moest onwillekeurig denken aan de titanenwedstrijd tussen de twee K’s, Moskou 1984, die na 48 wedstrijden door Fide president Campomanes werd gestaakt, omdat – naar zijn zeggen – de match “had exhausted the physical, if not the psychological resources, of not only the participants but all those connected with the match…”

Ongetwijfeld heeft u, lezer, schaker, ook uw eigen wonderbaarlijke zege, verdrongen wellicht, in ieder geval ver weg en onder het stof geraakt en beland in de vergaarbak der vergetelheid. Welke wonderbaarlijke zege komt er in uw herinnering boven?

Grote denkers

Bent u ook gekiekt in gezelschap van één van onze grote denkers? Vertel uw verhaal en stuur de foto op.

In rondeverslag 5 stond deze toto afgebeeld. Tal van vragen roept die foto op. De witspeler, Murdoch Mac Lean, met witte stukken tegen Victor Korchnoi, vertelt bij deze foto:

“Deze foto werd gemaakt in 1983 op een feestje thuis bij Corry Vreeken. Daar waren meer bekende schakers, zoals Keen, Stean, Skoblikov, Stehouwer. Ze speelden allemaal in Volmac 1. Kortchnoi was toen 52. Met vluggeren tegen hem was je kansloos.”

Wederom een foto met een clubgenoot, gezellig aan het scha… nee kaarten of dobbelen met Viktor Korchnoi.

Een tweede roemruchte clubgenoot, een zekere Big Mac, alias Murdoch Mac Lean kijkt belangstellend toe. Welke club genoot is dit? Waarover denkt hij na? Wat wil Korchnoi duidelijk maken met het hopeloze handgebaar? Wat doet dat meisje tussen die beroemde schakers? Volgende week hopen we het verhaal achter deze foto te onthullen.

Spanning aan de top

Met nog één ronde te gaan heeft Gert Timmerman alleen de leiding genomen. Hij zal het in de slotronde moeten opnemen tegen Andrzej Pietrow. Gert heeft aan een remise genoeg om het toernooi op zijn naam te kunnen schrijven. Andrzej kan met winst het toernooi winnen. Dat belooft een spannend slotakkoord te gaan worden. Of … nemen de toppers genoegen met een salonremise? We gaan het meemaken!

Nathanaël Spaan zal waarschijnlijk met Wybe Evenhuis gaan uitmaken wie op het podium komt. Of gaat Frank van Zutphen de top drie nog binnenkomen? Zou zomaar kunnen. Of Paul Wilhelm, Leo Verhoeven, Cor de Wit of Paul Dekker? We laten het maar even over aan de weerstand. Die weet er wel raad mee.

Gert Timmerman eiste dus met 5½ punt uit 6 de koppositie op door zijn overwinning op Nathanaël Spaan, die waarschijnlijk een remisekans liet glippen. Zie het verslag van de kopman zelf.

Op de plaatsen 2 en 3 staan de vijfpunters Evenhuis en Pietrow. Evenhuis schaakte zich naar 5 punten, goed voor een gedeeld tweede plek, door de in vorm verkerende Lucian Mihailescu zijn eerste nederlaag te bezorgen. Lucian staat nog net in de top tien. Pietrow moest tegen de sterk spelende Verhoeven een remise toestaan en staat eveneens met 5 punten op de derde plaats.

En dan de overige kanshebbers op eremetaal, de spelers met 4½ punt.

Spaan staat na zijn verlies tegen Timmerman op plaats 4. Verhoeven bezet na zijn mooie remise tegen Pietrow met 4½ punt heel netjes de zevende plaats van de ranglijst. Frank van Zutphen en Paul Wilhelm gingen er in hun onderlinge treffen flink tegenaan, maar een remise was de terechte uitslag. Zij staan op plaats 5 en 6.

Cor de Wit speelt een sterk toernooi. Met zijn nette zege op Peter Torczynski is hij nog steeds ongeslagen. Door zijn twee byes staat hij net niet bij de top drie. Paul Dekker, ongetwijfeld geïnspireerd door zijn zege op uw verslaggever in ronde 4, staat na een bye in ronde 5 met 4½ punt op de negende plaats en speelt een prima toernooi.

Verrassingen

Jeffrey Ouwersloot (1475) zorgt met zijn zege op niemand minder dan Arend Bongers (1832) voor de grootste verrassing van deze ronde.

Maar zeker ook de overwinning van Marcel van der Linden (1692) op Henk Ochtman (2097) maakte veel tongen los en aardig wat indruk.

Onze oudste deelnemer Wim Witvliet (1442) verrast vriend en vijand met een overwinning op Gerard Kastelein (1675). Lees mee met het slachtoffer zelf (Gerard, dank voor je verslag!).

Ook de prima overwinning van good-old Arie de Jong (1588) tegen Jan Smit (1741) viel op, al is De Jong dit toernooi sowieso in goede vorm met een plusscore van 1,33.

Shakir Salih (1465) wint met zwart knap van de sterke Richard Koopman (1703). Ook Salih heeft een prima toernooi met een fraaie plusscore en in de tweede ronde ook de fraaie overwinning op Cander Flanders!

En last but not least, is Kees Schrijvers (1500) te sterk voor de hoger gerate Han Everaars (1640)!

Kanshebbers op de ratingprijzen:

Ratinggroep tot en met 1850: Wybe Evenhuis (1848) staat ongekend hoog op de ranglijst en reikt zelfs tot de tweede plaats, dus heeft hij een goede kans op een dubbele prijs!

Ratinggroep tot en met 1700: Marcel van der Linden (1692) heeft na zijn knappe overwinning op Henk Ochtman (2097) het stokje overgenomen van Herman Beerling en staat op plaats 18.

Ratinggroep tot en met 1500: Jeffrey Ouwersloot (1475) komt op 3½ punt en heeft na zijn overwinning op Arend Bongers (1832) ongeslagen (!) de leiding in deze groep overgenomen van Peter Ruimschoot en staat op plaats 28. Een opmerkelijke prestatie.

Bijdragen van de deelnemers

En dan nu de diverse bijdragen van onze deelnemers. Geniet maar lekker even mee van hun verhalen!

1. Nathanaël Spaan – Gert Timmerman

Gert schrijft: In een ver schaakverleden, ruim voor 2000, hebben Nathanaël en ik bij diverse Rotterdamse schaakaangelegenheden elkaar achter het schaakbord ontmoet. Nadat mijn schaakactiviteiten lange tijd op een laag pitje stonden wilde het toeval dat ik hem bijna exact één maand geleden sinds lange tijd weer eens trof, en wel in Brussel voor de Belgische teamcompetitie.

Toen kwam ik met wit in het middenspel tot in het verre eindspel van zeer goed tot gewonnen te staan, maar volgens mijn Belgische teamleider “weigerde” ik te winnen, en verzandde deze partij tot mijn teleurstelling in remise.

Nu dan een maand verder met zwart weer tegen Nathanaël. Om niet in zijn voorbereiding terecht te komen, speelde ik na de Spaanse loperzet 3. Lb5 de zet aan wie de Engelsman Henry Bird (1829-1908) zijn naam gegeven heeft: 3 .. Pd4. Een variant, waarin hetzelfde paard binnen drie zetten 2x gespeeld wordt om op de vierde zet ook nog eens te sneuvelen, het ziet er wellicht wat dubieus uit, maar het is zeker goed speelbaar.

Die oude meesters bekommerden zich al helemaal niet om de stelregel om in de opening zo min mogelijk met hetzelfde stuk te spelen! Deze keuze had succes, omdat zwart al snel actief spel kreeg met daarbij nog eens pionwinst. Later kwam er een eindspel op het bord, waarin ik het pionvoordeel langzaam maar zeker probeerde te verzilveren. ‘Zeker’ ging dat echter niet, want ik liet in de laatste fase nu weer bijna een remisekans toe door een onnauwkeurig terugslaan bij een afruil. Uiteindelijk kon mijn loper de witte a- en b-pion beide veroveren, waarna er een vrije baan kwam voor zowel de zwarte a- als b-pion.

3. Wybe Evenhuis – Lucian Mihailescu

Wybe mailt: In ronde 6 nam een taaie opponent tegenover mij plaats. Ondanks het feit dat ik een pion won in het vroege middenspel, wist ik hem pas in het verre eindspel te verslaan.

9. Marcel van der Linden – Henk Ochtman

De strijd tussen de clubkampioen van Onésimus en de clubkampioen van Erasmus. Marcel mailde de partij toe met als toevoeging “Bijgevoegd mijn laatste winstpartij. Deze komt wat mij betreft niet in aanmerking voor de spektakelprijs, maar een verschil van 400 elo-punten in winst omzetten is op zich ook wel weer spectaculair.” Hij is hieronder na te spelen!

Marcel van der Linden – Henk Ochtman

14. Anton van Berkel - Davin Mostert

Davin stuurde zijn partij in voor de sms-prijs! Hij mailde: “Ik heb met zwart echter wel een aardige partij gespeeld tegen Anton van Berkel, die ik jullie niet wilde onthouden.” Bescheidenheid siert de mens (red.). Hieronder is de partij na te spelen.

Anton van Berkel - Davin Mostert

16. René de Lange - Johan van de Griend

Johan vertelt: Mijn partij tegen René de Lange komt zeker niet in aanmerking voor een spektakelprijs. In het Open Spaans maakte ik een enorme vergissing waardoor ik twee pionnen verloor. Ik had me al verzoend met een snelle nederlaag, maar speelde toch nog door om te kijken hoe René het zou afmaken. Ik kon het echter steeds net redden, hoewel de achterstand in pionnen nog wel bleef.

Op de een of andere wijze lukte het me om de dames te ruilen en zelf een aanvalletje op te zetten met mijn stukken op de witte koningsvleugel. Toen René daar niet goed op reageerde kon ik onverwachts een paard winnen. Even later noopte een dreigende mataanval René tot het geven van een tweede stuk.

De rest was daardoor niet moeilijk voor me. Zoals we beiden constateerden was er meer sprake van verlies voor René dan winst voor mij. Daar houdt de score geen rekening mee. Het werd dus, nauwelijks verdiend, 0-1 voor mij.

19. Wim Witvliet - Gerard Kastelein

Gerard vertelt: Ons oudste clublid en ik speelden een prima partij, Wim bood remise aan na stukkenruil, te weten torens, dame en een licht stuk. Ik had zoveel pluspunten in de stelling dat mijn weigering, normaal goed was geweest voor de overwinning. Niet normaal was dat ik in een honderdste van een seconde (niet) reageerde op het aanvallen van mijn toren.

Niet voor het eerst en waarschijnlijk ook niet voor het laatst zondigde ik tegen het a, b, c van het spel. Oom Jan leerde zijn neefje ooit “kijk voor elke zet wat je regenstander wil bereiken en hoe je dat kunt vermijden.” Oom Jaap ging in de leer bij oom Andrzej, die dit ook doceert voor onze jeugd. Je kan pas op winst gaan spelen, als je de dreigingen hebt geëlimineerd. Oom Jaap speelt nu voor het abc. Ik zie er wel wat in te beginnen bij het op mijn handen te gaan zitten. Hoewel dat ook zo zijn bezwaren kan hebben. P.S. Nogmaals, gefeliciteerd Wim!

26. Arend Bongers – Jeffrey Ouwersloot

In de partij tussen Arend en mij kwam een remise-achtig eindspel op het bord van loper tegen paard waarbij wit een vrijpion had op de a-lijn die ik kon tegenhouden. Mijn remiseaanbod werd niet geaccepteerd. Vervolgens blundert Arend door zijn loper weg te geven. Hij gaf de partij meteen op.

28. Carel Keller – Amon Alemyar

In de volgende partij komt een mooie mogelijkheid van röntgendekking voor, het dekken van een veld dwars door een stuk, in dit geval de dame, heen! Dat lang niet iedereen röntgenschaak bovenaan zijn lijstje heeft staan, laat de volgende partij (zet 38) zien. Zou Wilhelm Conrad Röntgen ook een schaker zijn?

Carel Keller - Amon Alemyar

In de partij ontstond de onderstaande stelling na de 37e zet van zwart (Th8). Carel schrijft hierover.

Wit staat gewonnen en volgens Fritz 20 punten voor, maar wint niet met 38. Txh4! Dat speelde ik, maar is geenszins een briljante zet, maar een blunder.

Zwart gaf wel op en zag net als wit niet dat hij gewoon kan nemen en er geen verondersteld mat volgt op e7! De dame dekt immers meteen veld e7. Na 38. Txh4 - Dxh4 kan wit het verder wel vergeten.

36. Fred de Wild – Jan Bruinsma

Fred onthult hierover: Een zwoele lente avond in de Borgsate. Een strijd uit de onderste regionen. Hieronder de partij:

Fred de Wild - Jan Bruinsma

Ik besef dat ik na de zeventiende zet door het oog van de naald ben gekropen. Het is wel heerlijk als je wint. Het is lekkerder dan seks hoorde ik iemand zeggen en hij heeft hoogstwaarschijnlijk nog gelijk ook!

37. Harrie Jansen – Nathan Brunnett

Harrie Jansen doet verslag: Deze partij verliep vrij evenwichtig. Nathan (zwart) maakte het mij (wit) niet al te moeilijk, maar gaf ook niet veel weg. Ik kon het initiatief houden en bouwde twee pionnen materiaalvoorsprong op.

De ontknoping volgde snel na zet 20. Vol vertrouwen speelde ik 21. e7 maar schrok vervolgens toen ik zag (zie diagram) dat mijn toren op d1 in stond. Td8xd1 zou de winst onzeker maken.

Nathan zag het niet en speelde Tc8. Toen was de partij gauw afgelopen en gingen we vroeg naar huis.

Kijk hier voor alle uitslagen en de tussenstand van het Spindler Makelaars Watertorentoernooi. Daar is ook de voorlopige indeling voor de laatste ronde te vinden.

Dank voor jullie bijdragen en op naar de slotronde! Veel succes weer allemaal!!

Jaap van Meerkerk