Mooie opkomst bij eerste avond zomerschaak
Ook dit jaar is er weer zomerschaak bij Erasmus. Op de eerste avond waren er ruim 20 geïnteresseerden. Frank van Zutphen gaf als inleider eerst een korte introductie van de elementen van de eerste wereldkampioen schaken Wilhelm Steinitz. Steinitz onderscheidde permanente en tijdelijke voordelen. Deze voordelen vormen de basis voor het stellingsoordeel. En dit stellingsoordeel vormt de basis voor het plan voor het vervolg van de partij.
Aan de hand van zes stellingen ging iedereen vervolgens aan de slag met het maken van een stellingsoordeel en een plan. Maar eerst: wat waren de elementen van Steinitz ook al weer! Deze zijn te vinden na de Meer Lezen.
De zes stellingen zijn hier te downloaden. Het is aan te raden om deze eerst rustig te bekijken, voordat je naar de oplossingen gaat die hieronder na te spelen zijn. Voor de stellingen heb ik gebruik gemaakt van de uitstekende serie artikelen van Herman Grooten over schaakstrategie. Deze serie is te vinden op de Schaaksite. Zeer lezenswaardig voor iedere clubschakers die een stap verder wil komen!
Maar eerst de elementen van Steinitz. De permanente voordelen zijn:
- Materieel voordeel
- Verzwakte koningsstelling
- Vrijpion in het middenspel
- Zwakke pion(nen) (bij de tegenstander)
- Sterke velden en zwakke velden
- Groepjesregel
- Sterk pionnencentrum
- Controle van een diagonaal
- Controle van een lijn
- Loperpaar
- Controle van een rij
De tijdelijke voordelen zijn:
- Stuk buitenspel
- Gebrek aan harmonie
- Ontwikkelingsvoorsprong
- Centralisatie
- Ruimtevoordeel
Mede gebaseerd op de elementen van Steinitz ontwikkelde Jeremy Silman vervolgens de zogenaamde strategie van onbalans. In de strategie van onbalans komen vergelijkbare thema’s terug, te weten: superieure lichte stukken, pionnenstructuur, beheersing ruimte/velden, materieel voordeel, controle van velden, diagonaal, lijn of rij, ontwikkeling en initiatief.
Vervolgens benoemde Silman zes stappen om van het oordeel naar een plan te komen:
- Kijk naar de tactische dreigingen voor beide spelers.
- Onderzoek de positieve en negatieve onbalans voor beide spelers.
- Onderzoek aan welke kant van het bord je wilt spelen (damevleugel, centrum, koningsvleugel).
- Fantaseer waar de stukken dan idealiter zouden moeten staan.
- Bekijk of deze fantasiestelling realistisch is.
- Dat zou inspiratie moeten geven voor mogelijke kandidaatzetten.
Hieronder volgen de antwoorden op de zes stellingen die onderdeel uitmaakten van het zomerschaak. Het commentaar is beperkt tot de belangrijkste zaken met betrekking tot het oordeel en het plan. Aanvullende informatie is te vinden op de Schaaksite (achtergrondinformatie, varianten, overige informatie).
Jeroen Piket – John van Baarle
Elmar Maggeramov - Garry Kasparov
Judit Polgar - Viswanathan Anand
Berthold Englisch - Wilhelm Steinitz
Etim Bogulbojov - Alexander Alekhine
Adriaan de Groot - C. Scholtens
Frank van Zutphen
