Humanitas aan de Bergweg in Rotterdam is een moderne woongemeenschap voor ouderen.
Het zou een prachtig Atrium moeten hebben, maar mij deed het meer denken aan een vriendelijke uitvoering van een koepelgevangenis.
Enige tijd geleden was ik daar vanwege de jaarlijkse denksportdag van Rotterdam Noord, een mooi initiatief waar allerhande denksporten acte de présence geven, zo ook mijn schaakclub Erasmus.
Het werd zo’n middag waardoor ik meer dan ooit gewaar werd van het bijzondere slag mensen die denksporters zijn.
Neem een grootheid als Ton Sijbrands die de hele middag simultaan gevend zijn rondjes draaide en met groot plezier zijn diepe inzichten deelde met dammers van uiteenlopend niveau. Of Anne Haast, de meervoudige schaakkampioene van Nederland, die na haar simultaan een uur lang geheel onbaatzuchtig een gehandicapte jongen schaakles gaf. Bijzonder toch, geen kapsones.
Wonderlijke levens vaak, eigenlijk buiten het echte leven. Ik hoorde van een bekende en zeer sterke schaker hoe hij bij zijn moeder is gebleven tot ze op 102-jarige leeftijd overleed.
Over een andere schaker, één van de besten van Rotterdam, vertelde iemand me dat hij niet meer in de KNSB schaakt want zijn werk liet niet meer toe dat hij op zaterdag speelde. Ik wist dat de persoon in kwestie afgestudeerd filosoof is en was dan ook nieuwsgierig naar het werk dat hij deed.
Postbode, zei mijn zegsman, al 20 jaar.
Toen ik dat hoorde, moest ik aan een Nederlandse schaakgrootmeester denken die geschiedenis studeerde en nu in Betondorp eveneens postbode is. Dat combineert hij met het fractielidmaatschap voor de SP in stadsdeel Oost van Amsterdam en hij schijnt ook nog eens gokleraar te zijn op internet, wat dat ook mag wezen. Hij heeft het schaken er zelfs geheel aan gegeven. Dat werd bij al die werkzaamheden kennelijk te veel.
En dan het bizarre levensverhaal van de nationale schaakkampioene van 1968. Ik herinner me haar als een zwaar opgemaakte vamp die tijdens haar partij dikke sigaren rookte. Ze is later in een nachtclub gaan werken. Dat wist ik nog, want Max Pam heeft daar een mooi verhaal over geschreven. Wat ik niet wist is dat ze daarna als hulp in de huishouding werkte en in 2008 weer is gaan schaken. En nu speelt ze in het eerste team van Steenwijk aan het zesde bord.
Dat bedoel ik nu.
Om Marcel Duchamps te citeren over schakers, maar het kan net zo goed slaan op dammers en bridgers:
“Madmen of a certain Quality”.
Ik houd van ze.
Wim Westerveld
Naschrift: De volgende Denksportdag Rotterdam Noord is op zondag 25 november 2018 in ‘De Nieuwe Banier’, Banierstraat 1, 3032 PA Rotterdam met onder meer Ton Sijbrands, Tea Lanchava en Machteld van Foreest! Kijk op de website van de Denksportdag voor meer informatie.