125 jaar terug in de tijd
We stappen in een tijdmachine en die brengt ons naar 1894. Wat was dat voor een tijd? Wat gebeurde er voor bijzonders in dat jaar?
Er werd al geschaakt! Emanuel Lasker nam het wereldkampioenschap over van Wilhelm Steinitz.
Stel je eens voor: Er is geen leerplicht (vanaf 1900), er zijn geen sociale zekerheidswetten (vanaf 1901), er is geen algemeen kiesrecht voor mannen (vanaf 1917) of voor vrouwen (vanaf 1919) en er is geen ouderdomsvoorziening (vanaf 1947).
De wereld ziet er heel anders uit. Verschillende iconische bouwwerken worden in 1894 afgerond zoals de Tower Bridge, het Rijksdaggebouw en de Stadsschouwburg in Amsterdam. Het Witte Huis in Rotterdam (destijds bij oplevering het hoogste gebouw in West-Europa) zou pas 3 jaar later worden opgeleverd. Maar er was vooral veel nog niet gebouwd, zie de onderstaande kaart van de Nieuwe Waterweg!
Nog een paar opmerkelijke feitjes uit 1894:
Prélude à l’après-midi d’un faune van Claude Debussy bestormt de top 40! Althans, top 40? Die bestond nog niet, want de eerste radio-uitzending in Nederland was op 6 november 1919. Het stuk van Debussy wordt door velen gezien als het hoogtepunt van het muzikaal impressionisme (zeg maar de Dance van de jaren ’90 en dan een eeuw eerder!)
De ANWB plaatst de eerste bewegwijzering langs de route Rotterdam – Utrecht. Ze zijn echter van hout en verdwijnen al snel in de kachels en fornuizen…
De eerste Coca-Cola fabriek wordt in 1894 geopend in Vicksburg, maar het zal nog tot de Olympische Spelen in 1928 duren voordat Coca-Cola beschikbaar is in Nederland! Wat men in Nederland dan wel drinkt? Fun fact: In de top 20 lijst oudste nog steeds bestaande bedrijven in Nederland staan 3 hotels/herbergen en 5 brouwerijen/distilleerders…
In 1894 zien verschillende organisaties het levenslicht zoals het Internationaal Olympisch Comité, de Nederlandse Vegetariërsbond en de Sociaal-Democratische Arbeiderspartij (SDAP, voorloper van de PvdA).
En in dat jaar komt op 13 september 1894 ook een groep schakers bij elkaar voor een bijzondere reden. Maar daarover binnenkort meer!
Frank van Zutphen
