Toen ik gevraagd werd het stokje over te nemen, had ik eigenlijk niet het idee dat ik hier iets aan toe kon voegen, want ik heb nauwelijks een schaakboek gelezen.

Dit komt met name doordat ik alleen geschaakt heb van mijn zesde tot aan mijn dertiende ongeveer en daarna ben ik gestopt tot een aantal jaar geleden. Ik heb wel een aantal boeken, die ik bij toernooien mocht uitkiezen, maar die hebben mij nooit echt geïnspireerd om verder te lezen.

Tegenwoordig kun je je kennis sneller en makkelijker op het internet vinden. Op YouTube en Twitch wordt op elk moment van de dag geschaakt en toernooien worden uitgebreid geanalyseerd. Over alle facetten van het schaken kun je een video vinden, waarin het uitgelegd wordt.

Ik zal het dus met name hebben over waarom en hoe ik gefascineerd ben door het schaken, maar uiteraard komen er wel wat boeken langs.

1. Wat was het eerste schaakboek dat je onder ogen kreeg?

Ik ben eerst begonnen met dammen, maar al snel trok schaken mijn aandacht. Zodoende heb ik het uitgelegd gekregen op de basisschool, daar deed ik mee aan het schoolschaaktoernooi, wat georganiseerd werd door de schaakclub, waarna ik lid geworden ben van de club. Hier heb ik de stappenmethode gevolgd van 1 tot en met 5. Voor mij waren dat de boekjes waaruit ik het leerde.

Het eerste echte schaakboek kwam denk ik pas toen ik opnieuw geïnteresseerd raakte in schaken een aantal jaar geleden. Dit was ‘100 Endgames You Must Know’, geschreven door de Spaanse grootmeester Jesus de la Villa. Dit kocht ik in digitale vorm op Chessable. Hier heb ik veel tijd ingestopt, nadat ik een paar keer pijnlijk verloor in een simpel eindspel. Als kind kan ik me niet meer herinneren dat ik ooit in een eindspel terecht was gekomen, dus daar had ik weinig ervaring mee.

2. Welk schaakboek heeft het meeste indruk op je gemaakt en waarom?

Vanwege de weinige boeken die ik gelezen heb, kan ik daar dus niet echt iets zinnigs over zeggen.

Als kind herinner ik nog wel de film ‘Lang Leve de Koningin’, wat mij ontzettend fascineerde. Ik weet nog dat ik toen een schaakcomputer kreeg, waar ik veel gespeeld op heb. Daar leerde ik mee noteren.

Toen ik een jaar of 13 werd stopte ik bij de club en heb ik niet meer geschaakt. Tot ik een aantal jaar geleden een ongeluk kreeg en noodgedwongen een tijd in een revalidatie centrum moest verblijven. Omdat ik dus iets te doen moest hebben, ben ik weer op schaken gekomen. Ik keek allerlei video’s op YouTube en op een gegeven moment kwam ik een video tegen waarin iemand partijen online speelde, met een grootmeester die hem door de partij sleepte. De grootmeester leerde hem bij elke zet jezelf een aantal vragen te stellen, waardoor je vrijwel altijd een ‘gezonde’ zet speelt. Daardoor werd ik weer gemotiveerd om te gaan schaken en dit in de praktijk te brengen, eerst online en daarna werd ik lid van Erasmus.

3. Welk schaakboek heb je als laatste gelezen?

Het laatste boek dat ik gelezen heb is ‘Vijftig schaakzomers’, een boekje dat gemaakt is naar aanleiding van de 50e editie van het Open NK. Dat kreeg ik toen ik deelnam aan dit toernooi. Het staat vol met anekdotes over hoe het toernooi verliep per jaar en het is best leuk om af en toe eens een stukje uit te lezen en de partijen na te spelen.

De laatste serie die ik heb gekeken is pas net een paar dagen geleden online verschenen op Netflix. Het heeft de titel ‘Queens Gambit’ en gaat over een weeskind dat schaken leerde van de conciërge in het weeshuis. Ze blijkt erg talentvol te zijn, maar ook verslavingsgevoelig. In de serie volg je haar weg naar de top in de schaakwereld en hoe zij omgaat met de balans tussen gek en geniaal.

https://youtu.be/CDrieqwSdgI

Vaak wordt schaken slecht weergegeven in films, maar hier lijken de makers erg goed hun huiswerk hebben gedaan. Dit is voornamelijk te danken aan onder andere Kasparov die heeft meegewerkt aan de serie door de sfeer van een toernooi goed neer te zetten en er voor te zorgen dat het wat schaken betreft helemaal klopt. De onderstaande partij van Nezhmetdinov werd bijvoorbeeld gebruikt en zo worden nog meer partijen en bekende matbeelden gebruikt.

Rashid Nezhmetdinov vs Genrikh Kasparian

Door deze serie 'Mijn Schaakboeken' moet ik ook toegeven dat ik toch een aantal boeken op mijn lijstje heb gezet, waaronder ‘My Chess Career’ van Capablanca en ‘Life & Games of Mikhail Tal’.

Het stokje geef ik door aan teamgenoot Hans Brobbel. Ik ben benieuwd naar zijn verhaal.

Jeroen Landsheer