Ruime nederlaag voor het tweede

KNSB competitie op zaterdag 17 december, nogal ongelukkige datum naar mijn idee, daar er op de laatste zaterdag voor het kerstweekend her en der clubs zijn die een ‘lokaal’ kersttoernooi organiseren. De data van de KNSB staan ook al ruim een jaar vast, dus iedereen kan er al heel lang rekening mee houden.

We misten een paar spelers, twee door familie omstandigheden en één die een kersttoernooi elders belangrijker vond. Omdat het eerste team op het laatste moment een invaller nodig had, moest Cor van As aan een veel hoger bord spelen dan normaal, gelukkig was hij daarmee akkoord gegaan.

Hieronder de opstellingen van beide teams met de uitslagen, daaronder de bijdragen van de spelers die iets over hun partij wilden vertellen.

Jan de Korte (bord 4) schreef: Wit had zojuist lang gerokeerd 11. 0-0-0 en zwart had 11. .. De7 gespeeld. Het witte plan: pionnenstorm richting vijandelijke koning, het paard op f6 verjagen en daarna h-‘lijnen’ met zware stukken. Zwart kon proberen de vesting dicht te houden en actief op zoek gaan naar compensatie via de diagonalen én het centrum. Wit moest in deze stelling onder andere rekening houden met een niet te weigeren pionoffer (b6-b5) waarna zwart door onder-dekking de pion op e4 kan slaan met complicaties en een vissen in troebel water (Stockfish 14: +2,0). Direct c5-c4 zou ook niet werken, omdat ik met 9. Pe5 was afgeweken van de gebaande paden, gewoon omdat het kon!

Het paard ‘controleerde’ de velden c4 en g4 en als het eraf zou worden geslagen moest na fxe5 het paard van f6 (verdediger van h7) wijken en had zwart meerdere zetten nodig om dat te herstellen. Nog even gekeken naar een defensieve optie, het ‘überdecken’ van e4, maar ik gaf de voorkeur aan een actievere voortzetting. Aan het klassieke plan van de pionnenstorm met g- en h-pion.

Eerst g4 of h4? Of maakte het in dit geval niet uit? Met g4 zou je h7-h5 voorkomen en bij voorbaat ook de countermogelijkheid Pf6-h5-g3 (met vork van dame en toren). En toch had ik achteraf in de analyse enorme spijt dat ik niet eerst 12. h4 heb gespeeld, want Pf6-h5 zou op Th1-falen h3 waarmee de aanval extra vaart zou krijgen. Het grote verschil werd na h2-h4 gemaakt op de loperdiagonaal van a8-h1 door het pionnetje op g2. In de partij werd 12. .. Pb8-c6 gespeeld en toen ontwaarde ik een mooie wending 13. Ld3-b5 met dubbelaanval op Pc6 en de indirecte dreiging van Td1-d7 met aanval op de zwarte dame op e7 en de loper op b7.

Het zag er mooi uit, maar de witte vlieger ging niet op: het werd een spectaculaire slagwisseling, waarbij zwart de vlucht naar voren nam en in het centrum de wederzijdse cavalerie een Waterloo vond, zwart een gedwongen dame-offer tegen toren bracht en waarna zij de escape via de ‘open’ diagonaal op h1 voltooide en met de loper een tweede toren voor de dame ophaalde. De bisschoppen overleefden het slagveld. Door de mismatch tussen mijn 12e en 13e zet waren de kansen gekeerd met voordeel van zwart. Hoewel ik in het vervolg nagenoeg steeds de beste (of een goede) voorzetting vond kwam ik pas echt weer in de wedstrijd nadat zwart een pionnetje teveel pakte en zich liet verrassen door een dubbelaanval op loper en toren wat mij een stuk opleverde. Daarna kon ik weer op winst gaan spelen, maar moest ook beducht blijven op de onderste rij grappen en eeuwig schaak.

Uiteindelijk kon ik de zwarte torens ‘vast’ zetten op e7 en e8 en de koning achter de pionnen f7, g6, h7 op g8 door middel van Ld5 en Df6, waarna het toch nog tot h2-h4-h5 kwam. Niet genoeg om er op de koningsvleugel doorheen te komen, waardoor ik besloot tot eeuwig schaak en genoegen nam met remise, na 37 zetten en met nog een kwartier op de klok. Stockfish 14 waardeert de slotstelling als gewonnen voor wit, maar het lukte mij niet meer om me nog een keer over het dode punt heen zetten voor een nieuwe winstpoging. Wanneer er nog een matchpunt in had gezeten was dat uiteraard anders gegaan.

Karel de Neef (bord 7) schreef het volgende: Als door een wesp gestoken en vanuit diepe gedachten, werd ik ruw en meedogenloos gedoemd om een voor mij onaanvaardbare werkelijkheid te aanschouwen. Als was ik door middel van een donderslag op een geïmproviseerde gong, geconfronteerd met een harteloos en tenenkrommend verlies van een zwarte paardenkop die nog wel zo triomfantelijk op d5 stond te briesen van genot.

Mijn zwarte brigade was een twintigtal voorafgaande manoeuvres geconfronteerd met uitwisseling van lichte artillerie, welke tevoren de gift van de witte koningin had geweigerd. Wellicht in slaap gesust door de verraderlijke rust op het slagveld, viel ik in een verraderlijke loopgraaf. Er bleef niets anders over dan trots en weemoedig afscheid te nemen van een onafgebroken reeks van 10 remises en manmoedig en strijdvaardig het lot te aanvaarden. Wee hem - of haar - die mij de volgende keer onverschrokken tegemoet treed. Mijn toorn zal neerdalen op de 64 velden.

Jaap van Meerkerk (bord 8) drukte zich zo uit: Ik had winstkansen met een +2,6 stelling. Koos één van de door de engineering aangegeven voortzettingen die wat stukkenruil toeliet. Daarna liet ik zwart terugkomen helaas en was het aan mij om te keepen. Toen ik mijn toren gaf voor de opgerukte h-pion en sterke loper kwam ik weer kansrijk te staan en won de kwaliteit terug. Na dameruil was het remise (pluspunt met ongelijke lopers). Dames op het bord houden vond ik te riskant. En de adrenaline klotste tegen mijn enkels. Doorspelen zou alleen leuk voor mijn rating geweest kunnen zijn, niet voor mijn gezondheid.

De summiere bijdragen heeft als mogelijke oorzaak dat het zo vlak voor kerst druk voor iedereen is met andere bezigheden. In februari spelen we onze volgende wedstrijd in deze competitie, dan is het de hoogste tijd dat we weer wat punten gaan halen. Tot in februari.

Kijk hier voor alle uitslagen en de stand in klasse 5H van de KNSB-competitie.

Ruud Neumeijer