Terugblik en sfeerimpressie

Het is 18 februari 2023. Op de agenda prijkt Erasmus Rapidtoernooi 2023, het leukste schaakevenement van het jaar. Ook voorafgaand aan deze editie van het toernooi hebben we het weer besproken. Het aantal deelnemers. Hoeveel kunnen er in het coronadecennium verantwoord deelnemen? En, komen ze, de ingeschrevenen, allemaal ook? Zijn er voldoende tafels?

En gelukkig, vrijwel alles kwam uit zoals voorspeld. Fijn dat Jan Pierweijer de zaal de avond tevoren al uitstekend had ingericht! Dank daarvoor, Jan en jouw team! Om 8.45 uur gingen de voorbereidingen van start. En fijn dat er voldoende Erasmiaanse helpende handen werden aangereikt. Ook dank daarvoor. Ik hoorde eens beweren dat als er geen vrijwilligers waren de BV Nederland failliet zou gaan. Of dat waar is weet ik niet, maar zonder clubgenoten geen toernooi, zonder extra hulp geen succesvol toernooi. Ook bijzonder was het om na een rapidtoernooiloos tijdperk van twee jaar weer een herstart te beleven! Met weer heel veel gasten.

Net voor de start is het hard werken voor onze wedstrijdleiders Arno van Houten en Jan Hoek van Dijke! Is iedereen er al? Verwachten wij nog iemand? Hebben we wel twee even groepen? Even na tienen geven de heren een klap op de indeling voor de eerste ronde!

Dagvoorzitter Frank van Zutphen heet ons, 83 deelnemers, vervolgens om 10.15 uur van harte welkom. Even later kon het toernooi van start. Met twee groepen, een A-groep van 28 deelnemers, en een B-groep van 55 deelnemers. En het werd wederom ouderwets sfeervol. Het Arcadiateam van vrijwilligers had voor een verrassing gezorgd. Een speciaal voor dit toernooi samengesteld schaakmenu van slechts 5 euro: champignonsoep met een broodje kroket en een tweede broodje met beleg naar keuze.

De uitslagen

Groep A

Met 6 uit 7 heeft IM Mansur Gilmanov (2355) het elfde Erasmus Rapidtoernooi met de fraaie score van 6 uit 7 op zijn naam geschreven. Gefeliciteerd, Mansur!

Mansur bleef de winnaar van de tweede prijs, IM Jasel Justo Lopez (2436), een halfje voor. Zijn enige nul moest hij tegen de toernooiwinnaar incasseren.

Op de derde plaats toch weer de sterkste schaker uit Landsingerland, FM Johan Quist (2300). Hij herstelde zich knap na verlies in ronde 5 tegen Mansur. FM Gert Timmerman (2163) moest deze keer ‘genoegen nemen’ met de vierde plaats, met 4½ punt. Eveneens 4½ punt scoorde FM Teun van der Vorm, die de eerste zes ronden ongeslagen bleef, maar in de slotronde moest buigen voor winnaar Jasel. En zo maakten alle deelnemers die met een schaaktitel zijn gezegend hun titel meer dan waar! Knap.

Maar wat te denken van ratingprijswinnaar Paul de Freytas (1889). Hij speelde een uitstekend toernooi! Hij zal morgenochtend vroeg zeker niet beklemd titelloos wakker worden. (Deze zinsnede heb ik even geleend van Wim Kan, oudejaarsavond 1976) Paul heeft dan wel geen titel, hij heeft toevallig wel dezelfde score (4 ½ uit 7) als de beide FM’s Gert en Teun. Voor zeker een uitstekende prestatie in deze sterke groep. Ook de best scorende Erasmiaan Henk van der Velde (2057) gaat met 4½ punt huiswaarts. Een knappe prestatie van Henk.

Wie ook heel lang in de race voor een ratingprijs meeging was de ontwerper van de Erasmuspenning, Erasmiaan Pim Kleinjan (1724, en een TPR van 1940). Pim stond op de ratinglijst van de A-groep op plek 27 van de 28. Met 4 punten uit 7 komt Pim uit op een gedeeld achtste plek en wist bijvoorbeeld te winnen van de sterke Cor de Wit (1962). Maar ja, Pim traint regelmatig thuis met ons rapidclubje (Karel de Neef, Wim Posthumus en Jaap van Meerkerk). Dit kwartet speelt met hetzelfde speeltempo. Pim had met +1,94 de hoogste W-We score, hetgeen wil zeggen dat hij bijna 2 punten meer scoorde dan op grond van zijn rating mocht worden verwacht.

Ook Leo Verhoeven (1864, TPR 1966), onze secretaris en statutair deskundige kan niet ontevreden zijn met 4 uit 7 op een gedeeld achtste plaats. Frank van Zutphen, onze dagvoorzitter en voorzitter van Erasmus deed wat van hem mocht worden verwacht. Ook hem zien we terug met 4 uit 7 op een gedeeld achtste plaats.

Maar niet voor iedereen was het een feest. Marcel Tillemans had zijn dag niet , deed een gooi naar de laatste plaats van groep A, maar ook dat lukte niet. Marcel kennende is hij deze malheur aanstaande maandag al weer vergeten en gaat hij er weer voluit tegenaan in de finalegroep.

Kijk hier voor alle uitslagen en de eindstand in groep A.

Groep B

Groep B telde maar liefst 54 deelnemers. Dat hoge aantal zit hem onder andere in de keuze van de spelers tussen de 1700 en 1800 rating. Die blaakten van het zelfvertrouwen en speelden liever in de B-groep. Tja dat recht hadden ze natuurlijk, conform de toernooiregels. Dus werd en even voor de aanvangstijd nog wat met tafels geschoven zodat iedereen voldoende ruimte had om zijn of haar potjes te spelen. Volop ruimte? Hm. Gelukkig wist de grote baas-beheerder van Arcadia hoogst persoonlijk voldoende tafels aan te slepen.

Ik speelde in ronde 3 of 4 aan tafel 25. Aldaar stonden tussen de borden 24 en 25 de klokken pal tegen de a- en h-lijn geparkeerd. De zwartspeler aan 25 drukte naar schatting 10 keer de verkeerde klok in. Dat irriteerde hem dermate dat hij zich meer met de klok dan met zijn partij onderhield, blunderde met een stuk, kreeg eerst zijn stuk weer terug en daarna nog een toren door een scherpzinnige dubbele aanval met de vijandelijke dame. Zijn buurman Alik dankte me voor de pakweg 50 extra seconden die hij gretig incasseerde. De tegenstander van Alik aan bord 24 had het of niet door of is de meest sympathieke deelnemer van het toernooi! In sporthal de Moriaan in Wijk aan Zee stonden tijdens het Tata Steel Chess Tournament de tafels ook zo dicht op elkaar dus ook de klokken. Ik zette en zet voor de klok van mijn buren altijd een halve liter karnemelk. Een hele werkt overigens ook, denk ik. Met het risico dat in tijdnood het zure vocht over de schaakborden wordt getikt. Is gelukkig nooit gebeurd.

Ook in groep B bleef het tot en met de laatste ronde spannend. Na ronde 6 bezetten Roemer Voorwinden (1600), Fokke Lindeboom (1678) en Derek Zuurmond (1585) de top drie. Roemer Voorwinden wist in de slotronde van Fokke te winnen en eindigde daardoor op de eerste plek van de B-groep! Met 6½ uit 7 (TPR 2035) een geweldige prestatie. Gefeliciteerd, Roemer! Je scoorde 3,25 punt boven de verwachte toernooiprestatie (zie de W-We score).

Derek Zuurmond speelde de laatste ronde remise tegen Erasmiaan 1. .. g6 Jan Smit, die naar een gedeeld vierde plaats rapidschaakte. Derek speelde zich daarmee knap naar een gedeeld tweede plaats, extra knap omdat hij ook de ratingprijs won met de beste prestatie voor een rating tot 1600! Ook de altijd goed presterende Johan van de Griend eindigde op een gedeeld tweede plek met een overwinning op ons talent Jelle Engelberts, die eindigde op een gedeeld negende plaats.

De prijs voor de beste jeugdspeler werd gewonnen door Philip Dekker, die met 4 uit 7 maar liefst 3,44 punten meer scoorde dan op grond van zijn rating verwacht mocht worden!

Kijk hier voor alle uitslagen en de eindstand in groep B.

Valt er dan veder niets meer te vertellen? Nou, jazeker. Heel vroeger speldde ik mijn leerlingen op de mouw dat alles wat ik vertelde voor minstens de helft waar was. De andere helft haalde ik uit mijn duim. Dat had een reden. Namelijk, ze bij de les te houden, ze te boeien. Jaren 80, hè. Geen mobieltjes. Dus, u voelt hem al aankomen, tot slot nog een anekdote.

Tijdens ronde 6 bleek een speler schaak te hebben gegeven met zijn … eh … koning! Jawel, met zijn koning op a2 speelde deze meneer Ka2-f7+?!? In plaats van de partij op te eisen speelde zwart Kg6-g5 en drukte de klok in. Het kan niet waar zijn. Ik werd nieuwsgierig of er ergens in het toernooireglement iets staat opgenomen over een dergelijk gevalletje en ging bij onze onvolprezen arbiter Frank te rade, gadegeslagen door enkele gniffelende clubgenoten. Met zijn reactie – vooral lachen en daarbij denkend: “Dit kan niet waar zijn, bekijk het maar” – blijf ik het antwoord voorlopig nog wel even schuldig. Wil de betreffende persoon contact met mij opnemen?

Hierop voortbordurend kwamen omstanders, inmiddels geheel in de fantasiestemming geraakt, met enkele opmerkelijke suggesties. “Laten we op deze borden – bord 20 en 21 geloof ik – de zwarte dame verruilen met de zwarte loper.” Bord 20 heeft dan 2 zwarte dames en slechts 1 loper, bord 21 3 lopers. En als de spelers het niet doorhebben – en inderdaad, je moet goed kijken om het te zien – en aan de wedstrijd zijn begonnen moeten ze – want dat had dagvoorzitter Frank uitgelegd – de partij gewoon voortzetten. Let wel, de borden 20 en 21 zouden de slotronde ingaan en dus de beslissende partijen gaan spelen. Ja, leuk idee vond ik – als voorzitter van de feestcommissie altijd wel in voor een geintje. Maar gelukkig, we waren te oud en te wijs dit snode plan uit te voeren.

Jaap van Meerkerk