Uw verslaggever had zich afgemeld, helaas, en dus kon ik de elfde ronde niet live volgen. Niet getreurd.

Eén van onze rotsen in de branding – zeker voor wat afgelopen maandag betreft – is dan natuurlijk Leo Verhoeven. Ik vroeg hem of hij wat te melden had over de sfeer en de wedstrijden. En hoe hij wist te overleven. Leo ‘klom snel in de pen’:

“Op maandag 13 november stond behalve de interne ook een wedstrijd van ons eerste viertal op de agenda. Thuis tegen Ridderkerk. Paul Wilhelm had voor die wedstrijd een mooi plekje in de zaal gereserveerd. Met een vlekkeloze start.

Bij de interne was de start bijzonder. Organisatie even zoek; gebruikelijke verdachten afwezig. Met als resultaat dat op enkele tafels al werd gespeeld, terwijl de anderen op een startschot wachtten. Dat startschot kwam even later, in vermoedelijk een van de kortste versies ooit.

De boeiende schaakavond werd rond 23:00 uur even verstoord door een bewoner die zijn elektrische busje niet kon opladen. Alle laadpalen bezet, ook door niet-elektrische auto’s. Onvrede begrijpelijk (wel overdreven) maar de onzen waren zich van geen kwaad bewust. Is wel aandachtspunt.” Tot zover Leo.

Snel begon ik diverse deelnemers uit te nodigen een verslag in te leveren. Als eerste reageerde Dick Straathof. Hij leverde geen partijverslag in, maar vertelde wel over het einde van zijn – wat later bleek – heel bijzondere afloop van zijn partij. Hij speelde tegen Arjen Zuurmond en er stond, als ik de stand bekijk, best wat op het spel. Dat helpt natuurlijk altijd om de adrenaline op te kloppen.

Dick Straathof – Arjen Zuurmond

Dick schreef: “Arjen kan veel beter schaken dan zijn rating doet vermoeden. Bij mij is het precies andersom maar ik win vaak ten onrechte. Zoals nu.”

Ik vat Dicks relaas samen: Arjen weigerde een remiseaanbod en wilde het paardeindspel winnen. Hij stond bij het remiseaanbod één pion voor. Beide spelers kwamen in tijdnood en veel clubgenoten waren reeds huiswaarts gegaan. Er werd niet meer genoteerd, en dat is geheel volgens de regels. Hoe vaak dezelfde stelling op het bord kwam, kon niet worden vastgesteld. Wat de digitale klok wel doet is bij elke zet 15 seconden erbij geven. Je kunt dus ongestraft zetjes herhalen en daar tijd mee winnen. En zo geschiedde. Ondertussen kwam Dick zelfs twee pionnen achter en streed nog door met paard tegen paard + 2 pionnen.

Uiteindelijk ging Arjen door zijn vlag en verloor dus op tijd, maar vulde remise in op het uitslagbriefje. Want schaak je tegen een enkel paard, dan heb je op zijn minst remise. Maar niet heus! Wat een afschuwelijk misverstand. Maar ook heel begrijpelijk. Wedstrijdleider Jan Hoek van Dijke en secretaris Leo Verhoeven lieten Arjen zien dat er een theoretisch mat op het bord mogelijk was. Theoretisch natuurlijk, want HOE DAN. In de praktijk zal die op het bord getoverde stelling niet zo gauw voorkomen, maar dat doet er niet toe. Het zijn de regels. Ik kan me heel goed voorstellen dat Arjen een slechte nacht heeft gehad. Ik was benieuwd of hij dit voorval, waarschijnlijk voor hem onvergetelijk, al had verwerkt en was benieuwd naar zijn impressies. Dus vroeg ik hem per mail om een reactie.

Die avond reageerde Arjen al snel per mail:

“Ik ben gefrustreerd naar huis gegaan. De hele avond hard gewerkt om de overwinning over de streep te trekken, maar uiteindelijk zelfs met lege handen naar huis. Gelukkig kan ik ook wel relativeren. In de auto luister ik vaak nog even naar radio 1 en als ik dan weer verhalen uit de Gazastrook hoor, dan is een potje schaken verliezen helemaal zo erg niet meer. Veel mensen uit Gaza zouden graag met me willen ruilen, denk ik dan.

Ik had een pion meer en wist in het verre eindspel een tweede pion te winnen. Dit zou genoeg moeten zijn voor de winst, maar het bleef lastig. Dick hield voortdurend de dreiging in de stelling zijn laatste paard af te ruilen tegen een pion, waarna zijn koning mijn laatste pion kon nemen. Langzaam maar zeker boekte ik vooruitgang, maar ik vergat hierbij de klok. Ergens in mijn achterhoofd ging een seintje af dat ik er toch 15 seconden per zet bij kreeg en dat het met de tijd wel goed zat. Niets bleek minder waar.

Net toen ik er eindelijk doorheen was sloeg het noodlot toe. Omdat ik de laatste zetten niet meer genoteerd heb, weet ik de exacte eindstelling niet meer, maar het moet ongeveer als volgt hebben gestaan.

Mijn vlag viel en de pionnen waar ik zo zuinig op was, zorgden ervoor dat er nog matpotentieel is. De regels zijn duidelijk. Winst voor zwart, al had hij alleen nog maar een paard.”

Het kan altijd erger

Zelf heb ik (uw verslaggever dus) jaren geleden mezelf een keertje mat laten zetten. Dat wil zeggen, mijn tegenstander gedwongen mij mat te zetten. Al zagen we dat zelf niet aankomen. Mijn tegenstander kon werkelijk geen vin meer verroeren en ik wilde ‘mooi’ winnen, midden op het bord matgeven. Mijn koning was meegelopen naar het zich sluitende net. Ik viel zijn paard aan de rand met een stuk aan en mijn tegenstander kon het alleen op c4 kwijt. Het was werkelijk het enige stuk dat hij nog kon verplaatsen en ik stond fors materiaal voor. “Mat’, stamelde hij. “Ik geloof dat u mat staat!” Die nacht sliep ik slecht. Als een keeper die de bal met een uitworp in eigen doel werpt, zo voelde ik me. En … ik ben het nòg niet kwijt, maar kan er inmiddels meewarig om glimlachen.

Aandachtspunten …

zijn wat mij betreft: de basisregels van ons edele schaakspel onder de knie krijgen. Met vragen als: Wanneer is het mat? Hoe bied je remise aan? Mag je praten tijdens de partij? En nog veel meer vragen… Vooral in de tijdnoodfase is het belang van een goede kennis van de spelregels onder die omstandigheden een noodzaak. Vooral nieuwe leden zullen tegen tal van zaken aanlopen die vragen oproepen. Ik stel voor: Stel die vragen! Dan is het aan ons om u met een reactie te verrassen. Wordt vervolgd.

Gaat u mee naar Gent?

Voor het eerst gaan we als vereniging een weekendje weg! Uniek dus. We gaan spelen tegen KGSRL uit Gent, en maken er dan ook een mooi weekend van.

Binnenkort ontvangt u een enquête (een kleintje maar hoor) met de vraag of u meegaat naar Gent op 6 en 7 april 2024. En of u met uw partner of alleen gaat. En of u met de auto gaat en clubgenoten mee kunt nemen. Of dat u graag met iemand mee wilt rijden. Natuurlijk regelen wij ook een hotel. Liefst een hotel waar we met zijn allen in kunnen. Ruurd Ouwehand is zich al aan het oriënteren, maar hij verwacht dat de prijs van een tweepersoonskamer tussen de 100 en 120 euro zal zijn.

Het is belangrijk dat u de enquête in december invult en inlevert. Daarna gaan we op zoek naar het meest geschikte hotel.

Feest

Op 18 december hebben we onze traditionele gezellige avond. Wij verwachten weer veel aanwezigen en hebben als feestcommissie het programma in de steigers staan. Er wordt natuurlijk geschaakt, maar met een kwinkslag en met verrassingen. Maar ook gaan er weer groepen tegen elkaar de strijd aan. U wordt lekker verwend met grappen en grollen, met consumptiebonnen, taart en bittergarnituren en uw kunsten met fotograferen worden getest. Ik hoef aan vrijwel niemand uit te leggen wat de bedoeling van zo’n avond is. Maar heel soms is me dat zelfs ook niet teveel.

KOZP

Moet Erasmus vrezen voor activisten die klaar zijn met zwarte paarden? Een actiegroep als Kick Out Zwart Paard is er niet. Hoewel, op leeftijd maar der dagen lang niet zat, verbaas ik me nergens meer over in dit land. Waar we ons druk maken om trivialiteiten die – om aan te sluiten bij de relativering van Arjen – in vergelijking met Gaza totaal verbleken.

Hoe is de stemming in ons land?

Inmiddels ben ik in de buurt van een serieuze mate van debatmoeheid. Zweeft of beeft u met mij mee? En toch en toch, we staan voor belangrijke keuzes. Schakers weten maar al te goed wat dat betekent en welke gevolgen verkeerde hebben. Er valt per partij heel wat te kiezen! Arjen Zuurmond had remise kunnen nemen wanneer hij maar wilde. Hij koos heroïsch voor de strijd. Ging daarin zo op dat één enkele seconde er 15 bleken, verloor op tijd in zijn gevecht tegen … slechts 1 paard! Was zijn keuze verkeerd? Ik vind van niet. Bij Erasmus lopen er schakers rond die de kunst van die balanceer-act van goede zetten en luttele seconden meesterlijk goed beheersen. Zo knap.

Bijdragen

En dan nu de andere bijdragen van onze leden, met dank aan Arjen Zuurmond, Dick Straathof, Remco Claessens en Jeroen Landsheer.

Jeroen Landsheer – Eric Hoogenes

Jeroen mailde: De opening leek op een fiasco uit te draaien na het verlies van een aantal pionnen. Na wat onnauwkeurige zetten van zwart (Pfxd4 en Lb4) kreeg ik toch geweldige compensatie voor de pionnen. Dit was meer geluk dan wijsheid. Na 16. Tc1 zag ik geen goede zet meer voor zwart. Hieronder is de hele partij na te spelen.

Jan de Korte - Remco Claessens

Remco vertelde hierover: Ik mocht met de zwarte stukken aantreden tegen Jan de Korte. Het werd een lange en ingewikkelde partij. De dames werden al vrij vroeg in de opening geruild en na wat geschuif gaf Jan een pion weg. Ik stond daarna stukken beter, maar liet het voordeel uit mijn handen glippen en op een gegeven moment had Jan zelfs winstkansen, maar ook hij miste de winst en gaf mij weer het voordeel. Ik ging een gewonnen eindspel in, verprutste het weer zodat er nog een remisekans ontstond, maar met weinig tijd op beide klokken kon ik de winst toch naar mij toetrekken.

Jan vulde aan: Het was heel laat na afloop, we waren als één na laatste klaar en moesten gelijk opruimen. Bij Remco was al een tijdje gestopt met noteren, maar ik ben er zo goed en zo kwaad mogelijk doorgegaan. Hij heeft er na afloop een foto van gemaakt, van het schier onleesbare gekrabbel in tijdnood. De volgende dag heb ik de reconstructie in Lichess gezet en aan hem toegestuurd. Na zijn 13e zet b7-b6 heb ik vrij lang nagedacht over wat te doen na Lc8-b7. Ik dacht aan de opstelling h3-g3-f4 Kh2, maar verwisselde een zet en dat kostte een pion. Vervolgens stond Remco lang gewonnen, maar kon ik ‘eraan’ blijven hangen en ontstond een tactische stelling waarin ik zowaar nog een winstpoging kon wagen.

Nogal complex, temeer omdat op dat cruciale moment mijn concentratie zwaar verstoord werd door een amok makende bewoner die uit zijn stekker ging. Geen winnende zet, maar een blunder. Het schaaktechnisch interessantste moment moest toen nog komen, want Remco miste in tijdnood een paar keer de ‘uitmaker’. Hij liet op zet 60 een gedwongen afwikkeling toe wat mij een stuk opleverde (tegen twee pionnen) en een bijzondere materiaal-verhouding: K+P+1 vrijpion versus K+3 vrijpionnen, waarvan 2 aaneengesloten.

Ik wens u de komende week voldoende wijsheid toe bij het maken van de juiste keuze en een lach op z’n tijd. Tot volgende week!

Kijk hier voor alle uitslagen en de stand van de voorronde van de interne competitie.

Jaap van Meerkerk