Maandag 10 maart stond finaleronde 8 op het programma. Een redelijk rustige avond. Ons eerste viertal speelde uit tegen het eerste viertal van Krimpen aan den IJssel (2½-1½ nederlaag) en ons tweede viertal thuis speelde tegen het tweede viertal van PASCAL (3-1 overwinning). Daarnaast een partij in A-groep, een partij in de B-groep en 17 partijen in de C-groep.

Valsspelende AI-modellen?!?

Weer zo’n interessant berichtje in het nieuws de afgelopen week: ‘AI-modellen spelen vals als ze dreigen te verliezen tijdens een potje schaken.’ Schaken is natuurlijk een sport dat in het verleden een dankbaar object is geweest voor grote doorbraken in de ICT en ook dit maal weer. Uit onderzoek blijkt dat AI-systemen kunnen gaan valsspelen tijdens een schaakpotje als ze er achter komen dat ze niet kunnen winnen.

Verschillende AI-modellen moesten een schaakpartij opnemen tegen Stockfish (de sterke schaakcomputer op dit moment) met als opdracht “Win! Het maakt niet uit hoe!” Toen de AI-modellen erachter kwamen dat dat niet lukte, kregen ze de opdracht om creatievere oplossingen te gaan verzinnen. En dat deden ze… Sommige AI-modellen veranderden de weergave van het schaakbord, maakten (stiekem) gebruik van een tweede schaakcomputer of pasten zelfs de code van het schaakspel (!!) aan. Een zorgwekkende ontwikkeling aldus de onderzoekers, want als AI al kan gaan valsspelen tijdens een schaakpartij, wat als AI ook gaat ‘valspelen’ bij financiën, cybersecurity, wapensystemen of persoonlijke interacties? Menselijk toezicht is belangrijker dan ooit!

En nu heb ik als teamleider van ons eerste de teamleden voor onze volgende KNSB-wedstrijd tegen onze schaakburen Overschie net de opdracht gegeven “Win! Het maakt niet uit hoe!” Daarmee bedoel ik natuurlijk niet valsspelen of zo. Denk eerder bijvoorbeeld aan het ‘pijn aan de ogen doende gepruts op het voetbalveld formerly known als voetbal’ dat Ajax tegenwoordig in de eredivisie laat zien 😉

Leerzaam eindspel

In rondeverslag 6 lieten wij een leerzaam eindspel zien van Andrzej Pietrow met de vraag: Wat zijn de mogelijkheden voor zwart om remise te spelen na 1. Pf5?

Zwart hoort dan steeds nauwkeurig te spelen, namelijk: 1. .. h5! (enige zet omdat 1. .. Tf4 verliest na 2. Tc6! Kxf7 3. e6 Kf6 4. e7 Kf7 5. Tf6!). 2. Tc6 Kxe5 3. Tc8 La3 4. Ta8 (4. f8D Lxf8 5. Txf8 hxg4 6. Tf8 of 6. Pe7 met remise). 4. .. Lb4! (4. .. Kf6? verliest na 5. Txa3 Kxf7 6. Ta7 Kf6 7. Ta6 Kf7 8. Ph6 gevolgd door gxh5 en wit wint). 5. Tb8 La3! met remise.

Finalegroep A

In de A-groep stond er een partij op het programma. Peter Torczynski en Pieter Sturm besloten al relatief vroeg op de avond tot remise. Onze intern wedstrijdleider Arno van Houten heeft een herindeling gemaakt van de partijen die eerder niet gespeeld konden worden. Jesus Canedo (met 2½ uit 3) en Oscar Koppenens (met 2½ uit 4) gaan in de A-groep aan de leiding.

Finalegroep B

Ook in de B-groep 1 partij. Cander Flanders was te sterk voor Jan Hoek van Dijke. Hij klimt daardoor met 2½ uit 4 naar een gedeeld tweede plaats in de B-groep!

Finalegroep C

Deze week ook weer een paar leuke verslagen uit de C-groep met dank aan Paul Wilhelm, Samantha Pistor en Erik Bruyn!

Paul Wilhelm – Winifred Paulis

Paul stuurde de partij in van zijn overwinning op Winifred!

Ben Koppenens - Rinus van der Linde

Ben mailde: Eigenlijk had zwart 1 of 2 slechte zetten in de opening, waardoor het voordeel al voor wit was. In de nabespreking zei Rinus bij zet 5, 8 & 9: “Ja ik had echt een andere pion moeten zetten, ik weet ook niet waarom ik dat deed.” Ik ken dat gevoel heel goed, want achteraf is het makkelijk schaken, maar de spoken die soms achter het bord door je hoofd gaan, maken dat je niet de beste zet doet. Gelukkig voor mij was het dit keer mijn tegenstander die er last van had.

Ik sloeg met de dame in zet 10 wat voor allerlei problemen voor zwart zorgde. Rinus koos voor de aanval en zetten een vork op, wel ten koste van zijn eigen toren. Het materiaalverschil was niet eens zo heel groot, maar de damevleugel van zwart was zwaar getroffen; en ik rekende op een eindspel met twee pionnen extra, maar intussen voerde ik wel de druk nog verder op met 16. Pxe5. Hier zag zwart een matzet over het hoofd en na Pf6 was het Dxf7#.

Samantha Pistor - Peter Ruimschoot

Samantha wrote: I was very happy and surprised with the result. I believe the turning points on this game were two: the pressure I putted in the beginning of the game that caused him to spend some time thinking on how to avoid some mates I had on the way (which he did successfully by forcing us to trade queens) and an overlook that costed him a rook. After he forced the queen exchange, I lost a lot of my advantage, but I still had two rooks very open and a knight well positioned, while his was still very cornered and unable to move due my threats to his king. While he tried to open a way for his king to avoid the checkmate, he allowed me to fork his tower with a check. With that, I was able to block his rook and knight to move with one rook and was able to keep pressuring him with the other.

That and the lack of his time to recover, led me to victory. By that time, I still had around 50 minutes on the clock and he had five minutes last. There was no time anymore and I had a massive advantage and pawns to be promoted. It was a very interesting match and one thing I did was play a little more defensive in the beginning, when normally I tend to be a very offensive player, especially when I am playing as white. I also avoided some pawn exchanges and thought a lot on how to take some pieces, which allowed my King pawn to be an annoying threat, later in the game.

Regarding the chess club, my experience was nothing less than excellent. I was very intimidated for a lot of reasons when I just contacted the club: I haven’t played competitively in many years, I am an expat and truth to be told, I am also a woman, and our presence in chess clubs are unfortunately still very small. You always fear not being taken seriously or to be treated condescendly. Add to this that I don’t speak Dutch, I was really afraid to annoy players that were paired with me.

The club was nothing less than amazing to me. I was very well received from day one and never was treated any differently from the best players. All my opponents were very nice, respectful, polite and took the matches with me very seriously. This, plus the quality of the matches, made me become more invested in becoming a better player. I really appreciate this club and hope to be part of it for a very long time.

Aad van Dop - Erik Bruyn

Erik vertelde: Deze week speelde ik een van mijn eerste officiële partijen als kersvers lid van de schaakvereniging. Na mijn pensionering heb ik het schaken weer opgepakt, na een pauze van maar liefst vijftig jaar. De interesse is opnieuw aangewakkerd door mijn kleinkind, die nu fanatiek schaakt op school en deelneemt aan toernooien in Rotterdam. In mijn partij tegen Aad van Dop had ik zwart. De partij begon moeizaam; mijn opening en middenspel lieten te wensen over, waardoor ik twee pionnen achter kwam te staan. Gelukkig wist ik mij terug te vechten in de partij. Door een geforceerde torenruil kon ik een loper voordeel behalen, wat cruciaal bleek in het eindspel.

Met alleen pionnen op het bord wist ik via zorgvuldig temporiseren en een offer met mijn loper een promotieaanval van wit te blokkeren. Dit gaf mij de kans om aan de andere kant van het bord mijn eigen pion veilig naar promotie te brengen, wat uiteindelijk de doorslag gaf voor de winst. Een enerverende partij met een moeizame start, maar een leerzaam en bevredigend einde!

Kijk hier voor de uitslagen in finalegroep A, finalegroep B en finalegroep C.

Frank van Zutphen