Met mentor Ton Dulk en pupil Jonas Verdonschot

En daar stapten we monter langs onze jeugdschakers door de speelzaal op zoek naar een geschikte tafel. In mijn kielzog zat supermentor Ton. Ik had hem een kwartier geleden opgehaald bij metrostation Hesseplaats. Ton is woonachtig in Zevenkamp, ik in Ommoord.

We bestelden koffie bij Wil en hadden nog niet aangeschoven of daar stond ook hij aan de bar, de in blakende vorm stekende pupil van Ton. Jonas. Stipt op tijd, we hadden om 19.00 uur afgesproken voor een interview. Ik wilde natuurlijk niet tegenover beide heren zitten, dat levert een teveel jij tegenover wij op. “Nee, ga jij op maar lekker op de hoek naast mij zitten Jonas. Dan vormen we een gezellig driehoekje.”

En wat heeft jullie voorkeur. Formeel of vraagjes met een kwinkslag? Mooi, dan heb ik hier de vragen, op deze A4’tjes. Maar die ga ik niet voorlezen hoor, dan krijg je het gesprek niet op gang, we gaan gewoon lekker babbelen en ik probeer vooral goed te luisteren (met het ouder worden blijkt ik er moeite mee te krijgen). Om half acht ga ik de speelzaal in orde maken. Willen jullie deze vragen dan nog even bekijken? En hier en daar wat opschrijven, we komen vast niet aan alle vragen toe. En daarna trapten we af.

Hoezo een mentor nodig? Je schaakte toch lekker, Jonas? Eh, nou dat viel wel mee hoor, een mentor werkt heel goed voor mij. Ik had slechts ervaring met digitale schaakpotjes en kon Tons adviezen goed gebruiken.

En Ton hoe ging dat nu eigenlijk in zijn werk? Je kende Jonas toch helemaal niet? En toen hoorde je dat hij een mentor zocht? Ja het ging via de vereniging, ik werd aan Jonas gekoppeld. We kenden elkaar niet, ik was in de periode dat Jonas lid werd niet op de club. Ik sprak met hem af bij Donner in het restaurant boven. Een vertrouwde omgeving voor me, ik kwam er vaak met een schaakvriend. En zo leerden we elkaar een beetje kennen.

Het belangrijkste advies dat Ton gaf, vertelt Jonas, is dat ik niet te snel remise moet geven, maar moet doorvechten. Je krijgt altijd een tweede kans, al sta je wat minder. En trouwens, als je 0,2 minder staat, wat een flauwekul op ons niveau. Ton vult aan: Jonas weigerde op een gegeven moment een remiseaanbod en verloor. Dat was tegen Hans van Calmthout. Maar daar leer je juist van! Eindspelen zijn ongelooflijk moeilijk, vooral toreneindspelen. Ken je de boeken van Silman? ‘The Amateur’s Mind’, ‘How to Reasses Your Chess’ en ‘Silman’s Complete Endgame Course’? Ik moest het antwoord schuldig blijven. Echt heel goede boeken. Jonas heeft ze ook gekocht en er al wat uit geleerd!

Kijk dat gaat de goede kant op, dacht ik. Een echt goede mentor, dat hij niet alleen partijen bespreekt, maar boeken aanbeveelt en Jonas zover krijgt dat hij ze nog bestudeert ook! Geweldig toch? Ton noteerde de titels netjes op mijn A4’tjes. De boeken van Jeremy Silman. Ik ga ze natuurlijk ook aanschaffen, want ook ik wil graag bovenaan de ranglijst staan. Ja, Jonas steekt in uitstekende vorm en blaakt van het zelfvertrouwen. Die avond zou hij na een uurtje schaken voor het tweede viertal al afrekenen met zijn tegenstander!

Interessant in dit verband is het artikel dat Ton schreef voor de rubriek Mijn schaakboeken (3) door Ton Dulk. Ook het boek van Silman ontbreekt daar natuurlijk niet. Zeer het nalezen waard!

Wat is je belangrijkste advies, Ton? Nou, ik geef veel algemene adviezen, richtlijnen. Ik haal ze uit mijn eigen praktijkervaring.

Jonas en Ton vulden na het mondelinge interview een aantal antwoorden in op de bijgeleverde schriftelijke versie.

Sta je niet een beetje te hoog op de ranglijst, Jonas? Jazeker, maar wel verdiend natuurlijk. En Ton zit geen antwoorden voor te zeggen onder de tafel! Jonas vindt niet dat Ton hem stalkt bij uitwedstrijden. Want Ton duikt (dulkt) met regelmaat op. Onlangs in Krimpen bij de uitwedstrijd van ons derde KNSB-team was Ton er ook, om zijn beide leerlingen Peter Weeda (ja ook Peter is zijn pupil) en Jonas te supporten. Dat doet hij heel goed, aldus Jonas, Ton is een mentor met interesse!

Inmiddels kan Jonas dagelijks zo’n 30 minuten voor zijn schaaktraining vrijmaken. Vrijmaken, want hij heeft een volle agenda. Zijn zelfvertrouwen in natuurlijk gegroeid, zo ervaart hij. De focus ligt niet alleen op de opening. Zeker niet. Ook eindspel en middenspel (Silman!) komen aan bod.

Hoe moeilijk is het zijn speelstijl aan te passen voor de echte doorbraak, Ton? Nee, zegt Ton, ik wil zijn speelstijl niet aanpassen voor een doorbraak, wel proberen te verbeteren. De focus leg ik bij de praktijk en de tips voor een wedstrijd.

Voor de C-finale staan jullie in de top 4, dat betekent binnenkort lekker tegen elkaar! Ja zegt Ton, ik vind het echt leuk om binnenkort tegen Jonas te spelen voor de C-finale, maar vanavond niet, dan speelt hij voor de externe. Jonas is creatief en ziet best snel een combinatie. Is ook tactisch vooruitgegaan.

Ton, vind je ook niet dat Jonas mee hoort te gaan naar Oostende? Hij zal het te druk hebben, nietwaar Jonas? Ja, Jonas, je had me beloofd dat ik je vriendin nog eens te spreken kon krijgen. Dan zou ik haar vertellen dat je er gewoon bij hoort, zoals in Gent! Jonas kijkt me aan en wrijft over zijn kin.

Ton, wij ervaren je als goede coach! Het bestuur van Erasmus kwam op het idee, mede door hun zoektocht naar enkele nieuwe mentoren, jou en Jonas te interviewen. Je bent wellicht een inspiratiebron voor andere mentoren. Wat is je geheim? Dat zijn vooral de tips uit mijn eigen wedstrijdpraktijk. Dat klinkt nogal bescheiden, maar zo zit Ton in elkaar. Het zal duidelijk zijn dat uit alle antwoorden van hem blijkt dat Ton veel meer doet. Een ware coach!

En Jonas, wat heb jij nou als de belangrijkste tip van Ton ervaren? Blijven doorvechten en je kans pakken! Want die komt er zeker.

Ik dank Ton en Jonas voor dit interview!

Jaap van Meerkerk